Dwór Bergenthal w Olsztynie

       W sobotę postanowiłem wybrać się na zimowe fotografowanie w piękne miejsce, które wśród mieszkańców Olsztyna jest raczej mało znane. Miejsce to nazywa się Dwór Bergenthal i obecnie mieści się tam Muzeum Przyrody. Sam osobiście byłem tam drugi raz w życiu. Za pierwszym razem byłem tam za czasów szkoły podstawowej z wycieczką szkolną. Od tego czasu minęło sporo lat i jakoś ostatnio przypomniało mi się, że jest w Olsztynie takie piękne miejsce :)

Dla zainteresowanych poniżej przedstawiam opis tego dworu :)

 
Historia 

W marcu 1832 r. olsztyński rajca miejski Andrzej Bogacki zauważył w nocy zarzewie pożaru i podniósł alarm. Za zasługę uratowania Olsztyna przed pożogą otrzymał 118 ha majątek na obrzeżach miasta, noszący nazwę Bergenthal. Po jego śmierci w 1848 r., majątek odziedziczyła jego córka Anna, zamężna z poczmistrzem Carla Rhodego. Następnym z kolei właścicielem stał się w 1903 r. Max Lion, członek rady miejskiej i właściciel cegielni. Fabrykant ten rozebrał dotychczasowe zabudowania i wzniósł obecny dwór. Po I wojnie światowej Lion przeprowadził się do centrum miasta, do nowej willi postawionej przez Augusta Feddersena a majątek przeszedł w ręce Richarda Palmowskiego. Od niego w latach 30-tych dwór dzierżawiło wojsko, urządzając tam szkołę gospodarstwa wiejskiego.

Po II wojnie światowej dwór przeszedł w ręce Państwowego Gospodarstwa Rolnego. W stylowych wnętrzach urządzono hodowlę zwierząt futerkowych. W latach 70-tych przeznaczony na cele kwaterunkowe. Zrujnowany został w końcu własnością Muzeum Warmii i Mazur. Odrestaurowany w ramach „projektu hallandzkiego” w roku 1999, finansowanego przez Szwedów we współpracy z władzami Olsztyna. Po restauracji dwór stał się siedzibą Muzeum Przyrody, oddziału Muzeum Warmii i Mazur, utworzonego oficjalnie 1 stycznia 2000 r.

Opis architektury

Bryłę architektoniczną dworu tworzą trzy elementy. Środkową część główną stanowi parterowy budynek z piętrowym ryzalitem, w którym liczba okien zmniejsza się ku górze. Od wschodu przylega parterowa oficyna, wyraźnie niższa od budynku głównego, od wschodu zaś ośmioboczna wieża, zwieńczona kopulastym hełmem. Dekoracje rokokowe występują na zachowanych stropach wewnątrz budynku oraz w obramieniu okien parteru.

Z założenia parkowo-ogrodowego ocalało całe zagospodarowanie zieleni, z budynków gospodarczych zachowała się jedynie parterowa, neoromańska wozownia, mieszcząca pracownie, bibliotekę, magazyny i salę edukacyjną

Ciekawostki

Dwór został uratowany dzięki pomocy partnerskiego miasta Halmstad w szwedzkim regionie Halland. Renowacja była jednym z projektów Hallandzkiego Modelu Konserwacji Zabytków. Strona szwedzka zapewniła finansowanie, Olsztyn dostarczył pracowników spośród bezrobotnych.

Pierwszy właściciel Bergenthalu, Andrzej Bogacki został pochowany na cmentarzu trzykrzyskim. Po zlikwidowaniu cmentarza jego nagrobek jako jeden z dwóch ocalał i przetrwał do 1949 r. Nad jego grobem stała figura Chrystusa Zbawiciela Świata, obecnie stojąca przy kościele Najświętszego Serca Jezusowego. Grób Anny i Carla Rhode zachował się na cmentarzu Św. Jakuba. 

(źródło opisu: http://www.atrakcje.olsztyn.pl/Zabytki/dwor-bergenthal-muzeum-przyrody.html)